Liselerde 2.dönem 1.yazılı sınav tarihlerini bir çok lise ilan etti. Yazılılar genelde mart ayının son haftasından itibaren yapılmaya başlanacak. Liselerde yazılı sınavlar aynı sınıf düzeyinde ortak yapılır. Yazılılarla ilgili bazı temel hususları hem öğretmenler, hem de öğrenciler için önemli olduğu için, lise yönetmeliğindeki maddeleri burada özetmeye çalıştık.
Ortaöğretim(Lise) Yönetmeliğinde Ölçme ve Değerlendirmeyle-Yazılı,Sözlü, Performans İle İlgili Önemli Hususlardan Bazıları
-Öğrencilerin başarısı; öğretim programı öğrenme kazanımları esas alınarak dersin özelliğine göre yazılı sınavlar, uygulamalı sınavlar, performans çalışmaları ve projeler ile işletmelerde beceri eğitiminde/stajda alınan puanlara göre tespit edilir.
-Öğrencilerin başarısının ölçülmesinde, geçerlik, güvenirlik ve kullanışlılık özellikleri açısından uygun ölçme araçları kullanılır. Ölçme aracının özelliğine göre cevap anahtarı, dereceli puanlama anahtarı ya da kontrol listeleri hazırlanır ve kullanılır.
-Sınav, performans çalışması, proje ve uygulamalar 100 tam puan üzerinden değerlendirilir. Değerlendirme sonuçları e-Okul/e-Mesem sistemine işlenir.
Bir dersten kaç yazılı sınav yapılır?
-Haftalık ders saati sayısına bakılmaksızın her dersten en az iki sınav yapılması esastır. Her dönem başında sınav sayısı eğitim kurumu alan zümrelerince, sınav tarihleri ise zümre başkanları kurulunca belirlenir ve okul müdürünün onayından sonra e-Okul/e-Mesem sistemi üzerinden ilan edilir. Sınavlarla ilgili gerekli tedbirler okul müdürlüğünce alınır.
-Öğretmenin/öğretmenlerin ortak değerlendirme yapabilmelerine imkân vermek üzere birden fazla şubede okutulan tüm dersler ile güzel sanatlar ve spor liselerinde bireysel veya grup olarak okutulan derslerin yazılı ve uygulamalı sınavları ortak yapılır ve ortak değerlendirilir. Sorular ve cevap anahtarları zümre öğretmenlerince birlikte hazırlanır ve sınav sonunda ilan edilir. Bu sınavların şube ve sınıflar bazında sınav analizleri yapılır. Konu ve kazanım eksikliği görülen öğrencilerin durumları, ders ve zümre öğretmenleri tarafından değerlendirilerek konu ve kazanım eksikliği giderilir. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarından, yoğunlaştırılmış eğitim programı uygulanan alanlar hariç, işletmelerde mesleki eğitime öğrenci gönderilen sınıflarda ve mesleki eğitim merkezlerinde ortak sınav yapılmaz.
Yazılı sınavlarda ne kadar süre verilebilir?
-Zorunlu hâller dışında yazılı sınav süresi bir ders saatini aşamaz.
-Soruların, bir önceki sınavdan sonra işlenen konulara ağırlık verilmek suretiyle geriye doğru azalan bir oranda tüm konuları kapsaması esastır.
-Sınavlardan önce sorularla birlikte cevap anahtarları da soru tiplerine göre ayrıntılı olarak hazırlanır ve sınav kâğıtlarıyla birlikte saklanır. Cevap anahtarında her soruya verilecek puan, ayrıntılı olarak belirtilir.
Liselerde bir günde en fazla kaç yazılı sınav yapılabilir? Bir günde 3 sınav olur mu?
-Bir sınıfta bir günde yapılacak yazılı ve uygulamalı sınavların sayısının ikiyi geçmemesi esastır. Ancak zorunlu hâllerde fazladan bir sınav daha yapılabilir.
- Yabancı dil derslerinin her bir sınavı; dinleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerini ölçecek şekilde yazılı ve uygulamalı olarak yapılır.
Liselerde yazılı sınavlar klasik mi, test mi olmalı?
-Sınavlar her alanın öğretim programlarında öngörülen ölçme ve değerlendirme ölçütlerine göre yapılır. Sınavların açık uçlu maddelerden oluşan yazılı yoklama şeklinde yapılması esastır. Ancak her dönemde her dersin yazılı sınavlarından biri kısa cevaplı, doğru-yanlış, eşleştirmeli veya çoktan seçmeli maddelerin bulunduğu ölçme araçları ile de yapılabilir.
Liselerde yazılıya girmeyen öğrenciler için nasıl bir yol izlenir?
-Sınavlara katılmayan, performans çalışmasını yerine getirmeyen veya projesini zamanında teslim etmeyen öğrencilerden, özrünü belgelendirenlerin mazeret sınavı ilgili zümrenin belirleyeceği bir zamanda önceden duyurularak bir defaya mahsus yapılır. Performans çalışması veya projesi kabul edilir. Ancak birinci dönemdeki özürler için belirlenen süre birinci dönemi, ikinci dönemdeki özürler için belirlenen süre ikinci dönemi aşamaz.
-Geçerli özrü olmadan sınava katılmayan, projesini vermeyen ve performans çalışmasını yerine getirmeyen öğrenciler ile kopya çekenlerin durumları puanla değerlendirilmez. Puan hanesine; sınava katılmayan, projesini vermeyen ve performans çalışmasını yerine getirmeyenler için “G” ve kopya çekenler için “K” olarak belirtilir ve aritmetik ortalamaya dâhil edilir.
-Öğrenciler, raporlu ve izinli oldukları günlerde yazılı ve uygulamalı sınavlara alınmazlar.
-Öğretmenler sınav, performans çalışması ve projelerin sonuçlarını öğrencilere bildirir ve sınav analizlerine göre ortak hataları açıklar.
Öğretmenler yazılıları kaç gün içinde okuyup sonuçları açıklamak zorunda?
-Yazılı sınav, uygulama, performans çalışması ve projelerin değerlendirme sonuçları, yazılı sınavın yapıldığı tarih veya performans çalışmasının, uygulamanın yahut projenin teslim tarihini takip eden 10 işgünü içinde öğrenciye duyurulur ve e-Okul/e-Mesem sistemine işlenir.
Lisede öğrenci yazılı kağıdına bakabilir mi?
-Öğrencilerin talebi hâlinde proje, performans çalışmaları ve sınav evrakı ders öğretmeni/öğretmenleri tarafından öğrencilerle birlikte bir defa daha incelenir.
Lisede yazılı sonucuna itiraz edilebilir mi? Bunun için nasıl bir yol izlenir?
-Öğrenci velisi proje, performans çalışmaları ve sınav sonuçlarına, sonuçların ilanını takip eden 5 işgünü içerisinde yazılı olarak okul yönetimine itirazda bulunabilir. Yapılan itiraz doğrultusunda; okul yönetimince ders öğretmeni/öğretmenleri dışında ilgili branştan en az iki öğretmenden oluşturulan komisyon, okulda yeterli öğretmen bulunmaması durumunda ise il/ilçe millî eğitim müdürlüğünce oluşturulan komisyon tarafından 5 gün içerisinde incelenip değerlendirilerek öğrencinin nihai puanı belirlenir ve veliye bildirilir. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarında 46 ncı madde kapsamında komisyon tarafından yapılan beceri sınavlarına yönelik itiraz yalnız iş dosyasının değerlendirmesi için yapılır.
Liselerde ortak yazılılarda az çok farklılıklar olsa da bir çok okulda şu esaslar uygulanır.
1. Sınav soruları ilgili zümre öğretmenleri tarafından ortak olarak hazırlanır ve imzalanır. Derse giren öğretmenlerin imzası yazılı kağıdında ıslak imzaları olur.
2. Yazılı kağıtları çoğaltılırken kağıtlarda maddi hata bulunmamasına (siliklik, eksiklik vb.) özen gösterilir. Sınav esnası/sonrasında sınav evrakı ya da içeriğinde maddi hata tespit edilmesi halinde zümre öğretmenler kurulu aynı gün toplanarak durumu değerlendirir ve kararını yazılı olarak onaya sunar.
3. Sınav yapılacak dersin zümre öğretmenleri, sınav saatinde dersi olsun-olmasın okulda olur.
4. Sınav saati dersi olan ve ortak sınavı yapan öğretmenler, sınav sonunda sınav kontrol çizelgelerini sınav evrakı ile birlikte ilgili zümre öğretmenine teslim ederler.
5. Zümre öğretmenleri sınav sorularını MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nce belirlenen kurallara (geçerlik, güvenirlik, kullanışlılık), zümre öğretmenler kurulunda belirlenen esaslara uygun olarak, öğretim programlarında belirtilen genel ve özel amaçlarıyla öğrenme kazanımları esas alınarak, herhangi bir açıklamayı gerektirmeyecek şekilde açık ve anlaşılır bir şekilde hazırlar.
6. Ortak esasların uygulanmasına imkan tanımak üzere sorular bir ders saatinde (40 dk.) cevaplanacakşẟekilde hazırlanır, cevaplama süresinin çok kısa ya da çok uzun olmamasına dikkat edilir.
7. Cevap anahtarları (puan baremi) cevapları detaylı ve aşamalı olarak puanlandıracak şekilde hazırlanarak, sınavı olan tüm zümre öğretmenleri tarafından imzalanır, ölçme değerlendirmeler ortak esaslar doğrultusunda yapılır. Cevap anahtarları ders öğretmenleri tarafından sınavdan sonraki teneffüs ilgili sınıf panosuna asılır. Soru kağıtları paketlenirken her paketin üzerinde cevap anahtarının bir örneğinin bulunmasına dikkat edilir. (md. 45/1-e).
8. Sınavı takip eden ilk aylık zümre toplantısında sınav analizleri müstakil bir gündem maddesi olarak ele alınır, sınav sonuçları soru, şube ve sınıf bazında değerlendirilir (MEB Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği Md.4/t), anlamlı farklar ve olası sebepleri ile alınacak tedbirler açık ifadelerle yazılır. Konu ve kazanım eksikliği görülen öğrencilerin durumları, ders ve zümre öğretmenleri tarafından yeniden değerlendirilir.
